1914 Yılında Dünyada Yaşananlar Nelerdir? Dikkat Çeken Hangi Olaylar Ön Plana Çıktı ve Tarihte Yerini Aldı?
1914 Yılı Nobel Ödüllerini Kimler Aldı?
- 1914 Yılı Nobel Fizik Ödülü; (Alman Fizikçi) Max Von Laue‘e verilmiştir.
- 1914 Yılında Edebiyat ve Barış dalında Nobel Ödülleri kazanan olmamıştır.
- 1914 Yılı Fizyoloji veya Tıp dalında Nobel Ödülü; (Avusturyalı Otolojist) Robert Barany‘e verilmiştir.
- 1914 Yılı Nobel Kimya Ödülü; (Amerikalı Kimyacı) Theodore William Richards‘ a verilmiştir.
1914 Yılında Kurulan Futbol Kulüpleri Hangileri?
Kurulduğu yıl 1914 olan ve adını geniş kitlelere duyurmayı başarmış bazı öne çıkan futbol kulüpleri;
- Nişantaşıspor, Ülküspor, Altay Spor Kulübü (Türkiye), Palmeiras (Brezilya), Lokomotiva Zagreb (Hırvatistan), Reggina 1914 (İtalya)
1914 Yılı Savaşlar, Antlaşmalar ve Uluslararası İlişkiler
- 28 Temmuz 1914 Tarihinde I. Dünya Savaşı başlamıştır.
- Osmanlı ve Rus İmparatorlukları arasında İstanbul’da 8 Şubat 1914 tarihinde Yeniköy Antlaşması yapılmıştır.
- Temmuz 1914 tarihinde Avusturya tarafından Sırbistan’a karşı resmen savaş ilanı yapılmış aynı zamanda bu olay Birinci Dünya Savaşının başlamasına neden olmuştur.
- Birinci Dünya Savaşı sırasında Batı Cephesinde Noel Ateşkesi adında neticede resmi olmayan ateşkes yürütülmekteydi.
- Osmanlı İmparatorluğu tarafından 11 Kasım 1914 tarihinde İtilaf Devletlerine savaş ilanı yapılmıştır.
- Adı “Goben” ve “Breslau” olan iki Alman Savaş Gemisi; 1914’te Birleşik Krallık Filosundan kaçarak Osmanlı İmparatorluğuna sığındı. Daha sonra Osmanlı İmparatorluğu tarafından bu gemilerin satın alındığı duyuruldu. Ayrıca gemilerin isimleri ise “Yavuz” ve “Midilli” olarak değiştirilmiştir.
- Enver Paşanın emriyle Kafkas Cephesinde; 22 Aralık 1914 yılında başlayan Sarıkamış Harekatı Rus İmparatorluğunun zaferi ile sonuçlanmıştır. Sarıkamış Harekatı; Rus işgali altında bulunan toprakları kurtarmak ve Rusya içlerine ilerleme nedeniyle planlanmış bir harekattır.
- 22 Nisan 1914 yılında Meksika tarafından ABD’ye karşı olan diplomatik ilişkiler sonlandırılmıştır.
- 1914 Temmuzunda Fransa tarafından Genel Seferberlik ilan edilmiştir.
- 1914 yılının Ağustos ayında Almanya Fransa’ya, Rus İmparatorluğuna, Belçika’ya savaş ilan etmiştir. Aynı yıl ve aynı ay içerisinde Karacadağ Krallığı Avusturya-Macaristan’a, Avusturya-Macaristan ise Sırbistan ve Rusya İmparatorluğuna savaş ilanında bulunmuştur. Devamında Japonya ve Belçika Almanya’ya, Britanya İmparatorluğu Almanya ve Avusturya-Macaristan’a savaş ilan etmiştir.
- 1914 yılının Eylül ayında Türkiye Belçika’ya, Güney Afrika Almanya’ya savaş ilan etmiştir. Ayrıca aynı yıl Kasım ayında ise Rusya, Fransa ve İngiltere Türkiye’ye savaş ilan etmiştir.
1914 Tarihli Afet ve Facialar
- Amerika Birleşik Devletlerinin Massachusetts Eyaletinde bir kıyı şehri olan Salem’de yangın çıktı. Sonuç olarak 25 Haziran 1914 tarihinde gerçekleşen Büyük Salem Yangını ile (The Great Salem fire) 18.000’den fazla insan evsiz kalırken; 1376 binanın yıkıldığı kayıtlara geçmiştir.
- Birleşik Krallık ‘ta 18 Haziran 1914 tarihinde Tren Kazası yaşanmıştır. Carrbridge köyü yakınlarındaki Baddengorm Burnu üstünde bulunan köprü; kuvvetli sel nedeniyle üzerinden tren geçtiği sırada çökmüştür. Onlarca yolcu yaralanırken beş yolcu boğulma dolayısı ile hayatını kaybetmiştir.
- Birleşik Krallık Hastane gemisi olan Rohilla; 30 Ekim 1914’te Whitby yakınlarındaki Saltwick’te resife çarparak batmıştır.
- 19 Haziran 1914 yılında Kanada’da Hillcrest Maden Faciası yaşanmıştır. Gerçekleşen facia ile birlikte 189 kişi hayatını kaybetmiştir.
- İskoç yapımı RMS Empress of Ireland açık deniz gemisi; Norveçli maden gemisi olan SS Storstad ile çarpıştı. Daha sonrasında RMS Empress of Ireland gemisi St. Lawrence körfezinde battı. Gerçekleşen deniz felaketinde 1012 kişi hayatını kaybetmiştir.
- 4 Ekim 1914’te Türkiye’de Isparta – Burdur hattı üzerinde 7 şiddetinde deprem felaketi yaşanmıştır.
- 15 Aralık 1914 tarihinde Japonya’nın Kyushu şehrinde Höjö kömür madeninde patlama meydana geldi. Genel olarak yaşanan maden faciasında 687 kişi hayatını kaybetmiştir.
1914 Tarihli Patent, Tescil ve Keşifler
- Nikola Tesla tarafından 1914 tarihinde Elektrik enerjisi iletimi için gerekli olan bir aparatın patenti alınmıştır.
1914 Yılına Ait Suikastler
- 28 Haziran 1914 tarihinde Saraybosna Suikastı gerçekleştirildi. Saraybosnalı Sırp Milliyetçisi olan Gavrilo Princip tarafından; Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun Veliahtı Arşidük Franz Ferdinand‘a suikast gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak Silahlı Suikast sonrası Franz Ferdinand ve eşi hayatını kaybetti. Daha sonrasında bu olay Birinci Dünya Savaşının başlangıç fitili olmuştur.
1914 Yılında Yaşanan İlkler ve Diğer Gelişmeler
- Elektrikli Tramvay ilk seferini İstanbul’da 1914 yılında yapmıştır.
- 1914 Yılında İstanbul’da Elektrikli Tramvay İşletmeciliği başlamıştır.
- Çin Cumhuriyeti 1914 yılının Mart ayında Evrensel Posta Birliğine katılım sağladı.
- Mayıs 1914’te İngiltere’de Lordlar Kamarası tarafından Kadınların Oy Hakkı Reddedilmiştir.
- Film yapım-dağıtım şirketi olan ünlü Paramount Pictures; 1914 yılında ABD’nin New York Eyaletinde kurulmuştur.
- 15 Ağustos 1914 tarihinde Panama Kanalı hizmete açılmıştır. Bu tarihte Panama Kanalından ilk gemi geçişi gerçekleşmiştir.
- ABD’nin 28. başkanı olarak görevini yürüten Thomas Woodrow Wilson 14 Mayıs 1914 tarihinde Anneler Günü Bildirgesi imzaladı.
- Temmuz 1914’te Beyzbol sporunun önemli isimlerinden olan Babe Ruth, Amerikan Profesyonel Beyzbol takımı Red Sox ile birinci ligde ilk maçına çıkmıştır.
- Charles Chaplin’in ilk sinema filmi “Making A Living” 1914’te gösterime girdi. “Making A Living” ABD yapımı olup Keystone Studios‘da çekilmiştir.Bu film siyah-beyaz ve sessizdir. Aynı zamanda filmin yönetmeni ise Henry Lehrman’ dır.
- Temmuz 1914’te Birleşik Krallıkta ‘ta Hava ve Uzay Kuvveti olan Kraliyet Hava Kuvvetleri‘nin (RAF) öncüsü Kraliyet Deniz Hava Servisi (Royal Air Force) kurulmuştur.
- 25 Mayıs 1914 tarihinde Birleşik Krallık ‘ta; Avam Kamarası tarafından İrlanda İç Hukuk Yasası (Ana Kural Yasası) kabul edilmiştir. Ayrıca aynı yıl Temmuz ayında ise Lordlar Kamarası tarafından kabulü sağlanmıştır.
- Bu yıl Birinci Dünya Savaşı nedeniyle Nobel Barış Ödülü kimseye verilmemiştir.